Leren zingen: de basis in 7 stappen
Zuiver zingen is echt gemakkelijker dan je denkt!
Kan iedereen leren zingen?
Iedereen kan (beter) leren zingen. Of je nu graag onder de douche zingt of er je boterham mee verdient. Ik help je graag beter te leren zingen, waarbij de emotie van je performance leidend wordt en/of blijft. Je stemconditie zal toenemen, terwijl je eigen authentieke sound het verhaal blijft doen!
Hier volgen 7 tips die je helpen om jouw vocale doelen te behalen.
1. Let op je houding: sta rechtop
Uiteraard zing en spreek je nooit alleen maar vanuit één, statische houding. Je beweegt op het podium en je wilt natuurlijk kunnen zingen in elke houding. Je houding kan echter je ademhaling beïnvloeden en kan ook voor spierspanning zorgen rond je strottenhoofd en in je nek. Hierdoor kun je minder goed zingen. Hieronder volgt een korte beschrijving van een neutrale houding die je goed leert voelen wat je reflexen zijn qua ademhaling en of er sprake is van onnodige spierspanning.
Ga rechtop staan. Zet je voeten op schouderbreedte. Tweederde van je gewicht rust op de bal van je voeten en de andere derde op je hielen. Vind je dit lastig? Check dan of je knieën niet op slot staan. Om dit te voorkomen kun je ook je beken iets naar voren kantelen. Je schouders zijn laag en achter je oren. Je borstbeen is iets verhoogd. Hierdoor maximaliseer je je houding voor een optimale ademhaling. Ook houd je zo de buikspieren spanningsvrij, wat een vereiste is voor een lage ademhaling, en daarnaast blijven ze beschikbaar voor het stevigere werk. Meer input over de houding lees je in het artikel 'Je tussenribspieren: hoe houd je ze flexibel – 3 Tips'.
The benefits of good posture | Murat Dalkilinç | Bron: TED Ed YouTube
2. Goed leren zingen? Leer goed te ademen!
Een belangrijk punt wanneer je (beter) wit leren zingen is om bekend te raken met de ademhaling en de gewoontes die je hierbij waarschijnlijk hebt ontwikkeld. Je zangstem is een verlengstuk van je spreekstem. Om net zo goed te leren zingen als je kunt spreken is fijn om bekend te zijn met laag ademhalen. Buikademhaling wordt dit ook genoemd.
De werking van het middenrif | Bron: Wikipedia
Ademhalen in je buik? Niet echt. Doordat het middenrif (de groene lijn in de animatie) zakt en uitzet worden onder andere de ingewanden in de buik naar buiten geduwd. Als dit optimaal gebeurt voel je dit in je rug en je buik. Meer hierover in onderstaand filmpje. Om je stem vrij te laten functioneren wil je ook dat je ribben uitzetten (rib-ademhaling). Doordat je licht naar voren leunt wordt dit extra ondersteund.
Door het verhoogde borstbeen zullen de schouders en de borst niet te actief mee willen doen tijdens het ademhalen. Wanneer ze dit wel doen is er sprake van een hoge ademhaling. Dit zorgt ook voor onnodige spanning in de nek én onnodige druk onder de stembanden. Hierdoor gaat je techniek artistieke keuzes voor je maken, wat uiteraard niet de bedoeling is. Een lage ademhaling heeft dus de voorkeur! Meer informatie over ademhaling lees je in het artikel 'Ademhalen: less is more'.
How to breathe | Belisa Vranich | TEDxManhattanBeach | Bron: TEDx Talks YouTube
Op zoek naar boeken over ademhaling die je kunnen helpen beter te leren zingen? Hier volgen een aantal tips die je verder kunnen helpen:
3. Doe altijd een korte warming-up
Het is aan te raden om altijd even kort in te zingen voordat je gaat zingen. Zeker wanneer je genres als Pop/Rock, Gospel, of Musical zingt, waarbij veel hoog en/of hard gezongen wordt. Door kort op te warmen zijn je stemplooien goed doorbloed en klaar om belast te worden.
Schematische doorsnede van het spraakkanaal | Bron: Wikipedia
Opwarmen kan goed met zogenaamde SOVT-oefeningen, waarbij je sirenes (glijtonen) van laag naar hoog, en weer terug, toepast. Let er hierbij op dat er geen sprake is van een jodel (stembreuk), maar één naadloos geheel, van laag naar hoog en weer terug.
SOVT staat voor Semi Occluded Vocal Tract. De 'vocal tract' (spraakkanaal) is de ruimte boven de stemplooien. Daar waar de versterking gebeurt. Doordat de weg naar de mond niet wagenwijd openstaat bij SOVT-oefeningen verdelen ze lucht goed (ze laten de lucht goed 'stromen') over je gehele bereik en voorkomen overbelasting van je stem. Voorbeelden van SOVT-oefeningen zijn:
Lip Bubbles (het geluid dat je maakt als je moe bent, of wanneer je een paard nadoet)
Tongue Trills (een rollende rollende 'R', die je maakt met het puntje van je tong)
Straw Phonation (oefeningen die je doet door een rietje)
Lax Vox (bubbelen in water met siliconen, of glazen, buisje)
Puffy Cheeks (zingen met je mond dicht, terwijl je wangen bol blijven - zie ook het filmpje hieronder)
Jessie J sings with her mouth closed | The Graham Norton Show | Bron: BBC One YouTube - vanaf 1:15
4. Gericht leren zingen met het juiste repertoire
Wanneer je dagelijks gericht en efficiënt oefent merk je al snel resultaat. Zorg dat je regelmatig oefent en werk gericht aan de punten die je wilt verbeteren. Doe dit met het juiste repertoire. Kies uitdagend repertoire met 1 à 2 punten waaraan je graag wilt werken. Door alleen songs te zingen die geen technische uitdaging vormen train je niet zozeer je zangtechniek. Om te goed te leren zingen wil je jezelf uitdagen met het juiste repertoire.
Uiteraard kun je altijd de toonhoogte van je songs wat aanpassen naar een voor jou fijne toonhoogte. Wees alleen niet bang voor een uitdaging. Je kunt je stem trainen en deze sterker en flexibeler maken. Hierdoor leer je je stem en jezelf beter kennen, wat weer goed is voor je zelfvertrouwen!
De stem wordt aangestuurd met spieren. Je kunt de coördinatie van deze spieren trainen en sterker maken. Zodoende word je zelfbewuster qua stemgebruik (en als persoon!) en kun je een groter en uitdagender repertoire aan. Wanneer het je vervolgens lukt om de uitdagende song van kop tot staart te kunnen zingen geeft dit een enorme boost aan je zelfbewustzijn en je zelfvertrouwen! Je volledige artistieke potentieel wordt zodoende benut, waardoor je je kunt onderscheiden als artiest, omdat je weet wie je bent!
Met de juiste inzet kun je in zes maanden je stem transformeren, maar let wel: goed leren zingen kost tijd en de juiste focus. Een goede zangcoach kan je helpen (beter) te leren zingen. Hij/zij kan je tevens tijd doen besparen door je de juiste richting op te sturen met de, op dat moment, beste aanwijzigingen wat betreft de technische verbeterpunten en het juiste materiaal om dit gericht en bewust te kunnen trainen!
How to practice effectively...for just about anything | Annie Bosler and Don Greene | Bron: TED Ed YouTube
5. Kies de juiste klinkers
De meeste klank zit in klinkers. De klanken van de klinkers, en zodoende ook de articulatie ervan, verschillen per taal. Niet alle klinkers werken goed op elke toonhoogte. Sommige klinkers werken beter in het hoog en sommige versterken juist het laag. Zo werken zogenaamde open klinkers vooral in het laag en gaan ze vervormen in het hoog. Gesloten klinkers werken goed op hogere toonhoogtes.
Voorbeeld: vind je het lastig om het woord 'everything' op een hoge noot te zingen? Maak er dan eens 'iverything' (als in 'fish') van. Je hebt nu een open klinker vervangen voor de meest vergelijkbare gesloten klinker, die waarschijnlijker gemakkelijker te zingen is op een hoge noot en niemand die het hoort! Als het goed uitgevoerd is natuurlijk.
Je kunt klinkers verwisselen in de songtekst, zodat de tekst makkelijker te zingen valt en nog steeds hetzelfde klinkt. Ook kun je karakteristieken van gesloten klinkers, waaronder een omhoog en naar voren geplaatste tong, toepassen op open klinkers. Je verandert dan niet zozeer iets in de songtekst, maar onderdelen als de stand van de tong en mogelijk ook de kaak en de articulatie. Meer informatie over open en gesloten klinkers vind je in het artikel 'Hoe helpen open & gesloten klinkers'.
Understanding American English Vowels | Pronunciation Masterclass | Bron: Accent's Way English with Hadar YouTube
6. Neem je lessen én je oefensessies op
Door een opname van je stem te maken kun je goed je vooruitgang monitoren. Ook kun je nog eens terugluisteren hoe je stem echt klonk. We horen onze eigen stem namelijk niet zo nauwkeurig.
Leren zingen betekend ook openstaan voor verbetering. Een grote rem kan het 'overbewust' naar jezelf luisteren, en tegelijker tijd bekritiseren, tijdens het zingen zijn. Een opname kan je helpen om je later van gedachte te doen veranderen! Meer hierover in het artikel 'Hoe het komt dat je eigen stem voor jou anders klinkt'.
Herhaal sommige songs na een bepaalde tijd ook nog eens en maak hier ook opnames van. Je kunt dan goed vergelijken en zelf de progressie van je kunnen horen!
Why does your voice sound different on a recording? | Bron: BBC Earth Lab YouTube
7. Onthoud dat elke artiest moest trainen
Besef je dat elke vocalist heeft moeten werken aan zijn of haar stem. Elke artiest heeft moeten leren zingen. De zang van een professionele artiest klinkt vaak gepolijst, natuurlijk en gemakkelijk. Dit komt onder andere door jarenlange oefening en training die deze artiest in zijn of haar stem heeft gestoken. Vooral de kunst om in het hoog te kunnen doseren (mixen) vergt tijd. Iedereen wil het einddoel, maar niet iedereen is bereid om deze tijd te investeren.
Wil je echt leren zingen dan vergt dit focus, tijd, gedrevenheid en zelfbewustzijn. Dit hebben al je idolen ook ondervonden. Ed Sheeran is hier in onderstaand filmpje erg open over!
Ed Sheeran Singing Badly - The Jonathan Ross Show | Bron: The Jonathan Ross Show YouTube - vanaf 0:56
Tot slot
Heb je vragen naar aanleiding van bovenstaande informatie, of over leren zingen in het algemeen? Aarzel dan niet en neem contact op via de contactpagina. Leren zingen is vooral erg leuk. Je leert jezelf beter kennen, door bewust aan jezelf te werken.
Je eerstvolgende afspraak plan je gemakkelijk in via de online agenda op deze website.
Iedereen kan (beter) leren zingen om zo bijvoorbeeld nog meer mogelijkheden, keuzes en vooral plezier te hebben tijdens het zingen. Veel succes met het trainen van je stem en veel plezier tijdens het zingen en weet: iedereen kan leren zingen!
