Hoe helpen open & gesloten klinkers om je mix te vinden

Een veel gebruikte tool is het wijzigen van klinkers in de songtekst.

Klankplaatsing: gesloten klinkers promoten flexibiliteit!

Door een andere klinker te zingen lukt het vaak wel om een hoge noot met gemak te zingen! De kunst is om een klinker te kiezen die de uitspraak van het woord niet hoorbaar aantast. Vaak wordt dit echter overdreven waardoor de uitspraak wel hoorbaar verandert. In deze blog post een uiteenzetting over het verschil tussen open klinkers en gesloten klinkers en hoe ze je kunnen helpen en ook hoe ze je behoorlijk tegen kunnen werken.

De hardheid van de Nederlandse taal

De Nederlandse taal maakt vooral gebruik van open klinkers. Dit maakt het moeilijker zingen in de Nederlandse taal, dan bijvoorbeeld in Engelse taal. Dit komt omdat de Engelse taal met namen gebruikt maakt van meer gesloten klinkers. Deze zijn gemakkelijker te 'plaatsen', omdat ze zich al met name achter in de mond bevinden, daar waar de optimale versterking plaats vindt wanneer het te hoog wordt voor onze spreekstem.

Zeker wanneer we in Pop hoge noten zingen willen we gebruik met van deze plaats in het spraakkanaal, hoog achterin de mond. We richten het geluid omhoog en naar achteren, naar het zachte gehemelte en richting onze oren.

Open klinkers zijn vooral gericht naar het harde gehemelte. Ze willen zo snel mogelijk naar buiten. Dit zorgt voor een direct en luid karakter van dergelijke klanken/klinkers. Open klinkers zijn (zeker) in het hoog belastender op onze stem dan gesloten klinkers. Om een hoge noot te kunnen doseren wil je gebruik kunnen maken van een optimale akoestiek en dit het werk laten doen. Open klinkers promoten dit niet.

Wanneer Nederlands je moedertaal is kan het dus best moeilijk zijn om bekend te raken met deze optimale akoestiek in het hoog. Een ander punt is dat het een hoge noot aanzienlijk anders zal aanvoel dan dat deze gesproken wordt. Dit vergt overtuiging en focus, wat soms best spannend kan zijn.

Open klinkers: luid en autoritair

Open klinkers hebben een platte stand van de tong (achterin). De tong ligt zodoende vrij plat achter in de mond. Hierdoor neemt de druk onder onze stemplooien aanzienlijk toe naarmate we hoger gaan in ons bereik, en zal het volume op hoge noten toe willen nemen. Open klinkers hebben zodoende de neiging om te ‘vervormen’ in het hoog.

Gesloten klinkers: makkelijker doseren en zijn alsnog stevig

Gesloten klinkers hebben een verhoogde tongstand. Het achterste gedeelte van tong is hierbij verhoogd en naar voren gericht (de tongstand van de ‘i’ betreft de hoogste tongstand). Hierdoor zal de druk onder de stemplooien minder snel willen toenemen en 'vervormen’ de klanken niet. Gesloten klinkers blijven veelal hetzelfde klinken over ons gehele bereik en ze zijn ook zachter op de stem.

De stand van de tong

Door de verhoogde en naar voren geplaatste stand van de tong kun je gemakkelijker doseren (o.a. qua volume, vibrato en emotie). Het gebruiken van meer gesloten klinkers (ipv de open, naar voren gerichte varianten) vormt een belangrijk onderdeel van het bekend worden met de mix-stem. Meer over de mix-stem lees je in het artikel 'Het beste van 2 werelden: mix-stem!'.

Omdat de Nederlandse taal doorspekt is met open klinkers is het vaak lastig (fysiek en mentaal) voor ons om deze te kunnen verwisselen voor een andere klinker/klank, die zachter is op de stem. Maar: oefening baart kunst!

De tong is ook een ‘usual suspect’ wanneer het spierspanning betreft. In mijn lessen werken we aan het tegengaan en voorkomen van deze spierspanning. Dit doen we door oefeningen door te nemen op specifieke klanken en je krijgt zelfmassage oefeningen. De oefeningen die we aan de piano doen leg ik ook altijd uit: waarom doen we welke oefening en hoe kun je vervolgens zelf verder oefenen!

Tot slot

Wanneer het aanpassen van klanken en klinkers betreft bestaat er geen one size fits all oplossing. Het heeft onder ander te maken hoe we klinkers en klanken ervaren. Dit wordt met name bepaald door onze moedertaal. De Nederlandse is geen gemakkelijk uitgangspunt om als vocalist vanuit te vertrekken.

Graag helpen we je verder om je stem te trainen en bekend te raken met gesloten klinkers en hoe ze zich verhouden tot open klinkers. We horen graag van je van mocht je vragen hebben over zanglessen, vocal coaching en/of stemtraining.

Meer informatie over gesloten en open klinkers/klanken? Plan vandaag nog je eerstvolgende afspraak!