Onze aanpak omvat 4 punten!
Let niet op de noten die je zingt, maar voel wat er gebeurt in je lichaam aan de hand van deze vier focuspunten.
De stem is vreemd instrument. Je kunt de stembanden niet zonder camera zien en je kunt ze ook niet aanraken. De stem wordt via diverse spiertjes aangestuurd, die allemaal moeten (mogen) samenwerken en daarnaast geen diva-gedrag moeten vertonen om overige, nadelige spierspanning te voorkomen. Balans daar draait het om bij het trainen van de stem. Al snel kan dit qua instructies leiden tot een overkill aan informatie. Wat natuurlijk killing is voor een geloofwaardige performance.
In mijn lessen werk ik vanuit een akoestische gewaarwording van de stem. Waar voel je dat het geluid vandaan komt? Wat voel je gebeuren in je lichaam wanneer je zingt en/of spreekt? Zodoende gebruik ik onder andere nog steeds de termen ‘borststem’ en ‘kopstem’. Ondanks dat ze niets te maken hebben de betreffende lichaamsonderdelen. Als performer ervaar je wel degelijk trillingen in deze gebieden. Houvast qua bewustwording dus!
Je ervaart jouw stem dan dat iemand anders jouw stem ervaart, of wat een microfoon registreert van jouw stem. Meer hiervoor lees je in de blogpost ‘Hoe het komt dat je eigen stem voor jou anders klinkt’.
Let dus niet op de noten die je zingt, maar voel wat er gebeurt in je lichaam. In mijn lessen doen we dit aan de hand van vier focuspunten: klinker, inspanning, luchtstroom en emotie. Hoe? Dat verschilt per les en per persoon, maar altijd aan de hand van de wensen en doelen van de vocalist, of de spreker.
1. Klinker
Soms kan een klinker (klank) ons in de weg zitten. Een open klinker in het hoog kan snel veeleisend zijn op de stem en wat schreeuwerig overkomen. En zodoende mogelijk ook een ongewenste emotionele keuze met zich meebrengen. Door klinkers te sluiten kun je dit (vaak) oplossen. Gesloten klinkers zijn wat zachter op de stem en zodoende ook makkelijker lang(er) vol te houden.
2. Inspanning
Nog een fijne tool om de focus weg te halen op de noten die je zingt, is om te focussen op de gewaarwording in je lichaam qua inspanning. Wordt de lucht geblokkeerd wanneer je zingt? Dit kun je ervaren als een wat geknepen sound, die de nodige inspanning kost. Ontstaat er spanning in je lijf? Zo ja, in welk(e) delen van lichaam voel je deze spanning? Je buik, je schouders, je kaak, of …? Met de informatie die je door deze vragen te beantwoorden krijgt kun je gericht aan de slag gaan. Met een coach, een Google zoekopdracht, een boek uit bibliotheek, etc. Je wordt zo zelfbewust(er), zonder te oordelen en met een duidelijk plan van aanpak op zak!
3. Luchtstroom
Een goede zangtechniek vergt een constante luchtstroom, maar geen grote hoeveelheden.Krijgen jouw stemplooien grote hoeveelheden lucht te verduren? Grote kans dat dit de inspanning van je stemgebruik flink doet toenemen. Zingen en spreken moet geen inspanning moeten kosten. Door te weten hoe de luchtstroom die jouw stem aanstuurt jouw stemgebruik beïnvloedt kom je wederom achter bepaalde gewoontes. We hebben allemaal gewoontes die onze stem in de weg kunnen zitten. Door ze te (kunnen) benoemen weet jij wat op korte termijn de technische verbeterpunten zijn van jouw stemgebruik. Alvast een tip: SOVT-oefeningen helpen je om het besef qua luchtstroom bewust(er) te trainen!
Vibrato geeft je veel inzicht over je luchtstroom
Ook inzicht in jouw vibrato geeft je waardevolle informatie over de luchtstroom die jouw stem aanstuurt! Controleer dus ook altijd of je een beetje vibrato kunt toepassen! Een (te) snel vibrato wijst vaak op een (te) grote luchtstroom, een traag – of geen – vibrato kan duiden op een te lage luchtstroom, of een vermoeide stem.
De snelheid van vibrato zegt veel
De snelheid van vibrato kan een maatstaf zijn voor de balans van de stem. Een SNEL vibrato kan wijzen op een lichtere balans van vocale registers. Vibrato heeft ook de neiging om te versnellen wanneer je met een vrolijke intentie zingt Aan de andere kant, wanneer de stem een beetje vermoeid is, of wanneer de luchtstroom daalt omdat je knijpt met je stem, kan vibrato LANGZAAM worden en een TE GROOT INTERVAL gaan beslaan.
Geen vibrato door te hard te zingen
Als je vibrato helemaal VERDWIJNT is ook belangrijk om op te merken. Wanneer een vocalist aan het belten (= hoog en hard zingen) is, en hierbij het borstregister tot het uiterste doortrekt, heeft vibrato de neiging om af te vlakken. Een ontbrekend vibrato werkt samen met spanning in de bovenbuik (zonnevlecht), wat inhoudt dat de luchtdruk in combinatie met een stem die zich schrap moet zetten veel moeite hebben om voldoende flexibiliteit te vinden om vibrato uit te nodigen.
Informatie over de motor achter je geluid is belangrijk om je stem gericht te trainen. Een goede zangcoach zal je altijd verder kunnen helpen met jouw bevindingen. Natuurlijk kan deze ook helpen met het in kaart brengen van jouw gewoontes en hieruit een plan van aanpak op te stellen!
4. Emotie
Het laatste focuspunt uit mijn lessen is emotie. De focuspunten worden overigens alle vier, indien van toepassing, door elkaar behandeld in mijn lessen. Terug naar het punt emotie. Door te focussen op de emotie die jij wilt overbrengen haal je ook de focus weg bij het te bewust letten op de noten die je zingt. Het maakt je zelfbewuster en onderscheidend als performer.
Bepaal wat de songtekst voor jou betekent en hoe het nummer je laat voelen
Een veel gemaakte fout is om uit te gaan van de emotie in de tekst. Wanneer het bijvoorbeeld een verdrietig verhaal betreft wordt veelal gekozen van een mineur performance. Dit is echter totaal niet interessant om vanuit te gaan. De luisteraar ervaart de emotie van tekst al immers als dusdanig. Door het ook zo te gaan acteren en/of uit te beelden neem je als performer het voorstellingsvermogen weg van je publiek.
Een song kan een andere betekenis hebben voor een luisteraar, maar doordat geheel (tekst en tekstbeleving van de performer) dusdanig wordt ingekleurd word je als luisteraar een gevoel opgelegd. Niet spannend om naar te luisteren en/of te kijken en ook de authenticiteit van de performer krijgt hierdoor een behoorlijke dreun. Bepaal dus welke emotie voor jou het beste bij de tekst past en hoe het nummer jou laat voelen.
Tot slot
Vragen naar aanleiding van deze blog over mijn aanpak? We kijken uit om je vragen te beantwoorden. Je stelt jouw vragen gemakkelijk via het online contactformulier op deze website.
Lesafspraken plan je tevens eenvoudig online in via ons online boekingssysteem. Nieuwe klanten vragen we om eerst een vrijblijvend en gratis online kennismakingsgesprek in te plannen. Ook hiervoor kun terecht in de online agenda.
Op jouw succes en tot snel!
Much love,
