Effectief oefenen: hoe 5 min. helpen!
Effectief oefenen dankzij de juiste kennis, kunde & intentie
Door te weten wat op korte termijn de technische verbeterpunten zijn van je stemgebruik kun je je stem gericht trainen in je oefensessies. Je stem trainen hoeft niet lang te duren. Sterker nog, het gaat om de frequentie en niet om hoe lang! Nog belangrijker is dát we het doen. Dit vergt de juiste focus en overtuiging. In deze blog een aantal tips en tricks die effectief oefenen promoten.
Wanneer je weet hoe je het beste je stem kunt trainen, door de punten aan te pakken die nu van toepassing zijn, train zo gericht mogelijk je stemgebruik. Hierdoor verdoe je geen tijd aan onnodige oefeningen die voor jouw stemgebruik (nu) niet (meer) van toepassing zijn en haal je zo het optimale uit je oefensessies!
Stel het niet uit: just do it
Uitstellen is een gewoonte. Je bént geen 'uitsteller'. Dit is dus aan te passen met de juiste tools! Waarom stellen we uit? We stellen iets uit om stress te voorkomen: het ontspant! Stress is niet te voorkomen, maar je kunt wel het patroon om stress te vermijden aanpassen. Om te beginnen is het belangrijk om de stress te erkennen wanneer je bijvoorbeeld weer de neiging hebt om afleiding te zoeken op social media.
In onderstaand filmpje zie je de volgende stappen uitgelegd door Mel Robbins om uitstellen om te zetten naar doen!
Grote stappen, snel thuis?
Zingen is niet moeilijk, maar het vergt tijd en de juiste focus om het op termijn goed te kunnen doen. Om van zingen zelf een effectieve gewoonte te kunnen maken dienen we over de juiste kennis, kunde en intentie (of verlangen) te beschikken. Dit doe je door effectief te oefenen. Naast gewoon lekker zingen natuurlijk! Door alleen te zingen train je je stem niet effectief. Door naast het zingen ook gericht te oefenen wel!
Weet wát je wilt bereiken en waar je zodoende op korte termijn beter in moet worden om deze volgende stap(pen) te kunnen zetten! Je kunt deze punten vaak niet altijd even goed bij jezelf registeren en/of benoemen. We helpen je graag bij het inventariseren en het benoemen van deze verbeterpunten zodat je aan slag kunt om zelf ook verder effectief te oefenen!
Zodra je weet waar het op korte termijn aan schort, en hoe je dit effectief kunt aanpakken, kun je dit gericht tussen je lessen door oefenen.
Het verschil tussen efficiënt en effectief oefenen
Vaak ligt de nadruk op efficiënt oefenen. Dit betreft procesgericht oefenen. Je probeert dan zoveel mogelijk te doen in zo kort mogelijke tijd. Effectief oefenen betreft echter resultaatgericht werken. Je werkt naar een doel toe en doet alleen wat nodig is met de juiste kennis, kunde en motivatie. Zodra je weet wat voor jouw stem effectief oefenen inhoudt kun je dit eventueel proberen om nog wat efficiënter te maken. Vaak is dit niet nodig.
Zingen betreft een motorische vaardigheid. Je leert het dus vooral door het te doen. Echter vergt dit een andere benadering dan onze moedertaal van onze stem vergt. We kunnen niet met onze spreekstem over ons gehele bereik zingen. Om vrij over je gehele bereik te kunnen zingen zul je dus iets meer moeten weten (kennis) over de werking van de stem en hoe je deze het beste kunt oefenen en conditioneren (kunde). Dit alles gevoed door de juiste intentie.
Effectief oefenen: kennis, kunde & intentie
Effectieve gewoontes ontstaan wanneer kennis, kunde en verlangen elkaar overlappen.
1. Kennis: weet wat en waarom je traint
Waar wil ik beter in worden qua stemgebruik? Dit kunnen tal van reden zijn. Belangrijk is om deze punten voor jezelf helder te hebben en hier vervolgens de juiste coach op uit te zoeken. Wil je Pop leren zingen, dan kies je beter geen coach die uitsluitend bekend is met het Klassieke genre en je mogelijk opzadelt met repertoire waar je niet mee verder wilt.
Enige kennis over de werking van de stem helpt je te weten hoe je instrument werkt en hoe je deze effectief kunt trainen en inzetten. Zingen leer je door het te doen. Omdat we bijvoorbeeld niet over ons gehele bereik met onze spreekstem kunnen zingen hebben we toch wat kennis nodig over de werking van de stem.
Dit hoeft zeker niet veel kennis te zijn. Een korte introductie hierover volstaat vaak al. Zolang jij maar weet hoe je dit zelf verder kunt oefenen en trainen! Onderwerpen waarover je iets moet weten als vocalist zijn:
de akoestiek van de stem en hoe je deze slim in kunt zetten - de juiste akoestische instelling haalt de druk van de stemplooien en doet het werk voor je!
het feit dat het strottenhoofd niet de toonhoogte maar het genre bepaald door te kunnen variëren in hoogte, zodat je dit ook voor je kunt laten werken in plaats van tegen je - raak bekend met de stand qua strottenhoofd (klankkleur) die jouw voorkeur heeft!
de stemplooien kunnen in verschillende mate sluiten (compressie), hoe losser ze sluiten ten opzichte van elkaar hoe meer lucht er tussendoor kan komen - luid zingen vergt vaak veel minder compressie dan we denken, knijpen is zeker niet nodig!
het middenrif moet de ruimte krijgen om optimaal te kunnen functioneren en om zo ook onze nek ontzien - een fit en gebalanceerd lichaam, qua flexibiliteit en spierkracht, laat flankademhaling toe wat een optimale ademhaling tijdens het zingen fasciliteert!
Durf vragen te stellen!
Door vragen te stellen tijdens lessen, workshops en coaching sessies geven we te kennen wat ons kennisniveau ons van een bepaald onderwerp. Domme vragen bestaan niet. Een vraag niet stellen is daarentegen niet slim. In onderstaande filmpje vind je een mooie verdere uiteenzetting hierover gegeven door Simon Sinek.
2. Kunde: door te weten hoe jij het beste nu kunt trainen
De kennis die je opdoet door lessen te volgen, het vervolgens gericht zelf te trainen en door het terugluisteren en -kijken van opnames die je van dit alles maakt, leert je je stem en lichaam aan te voelen en zorgt voor een betrouwbaar stemgeluid. Zo leer je je stem effectief te gebruiken. Dit doe je door je stem gericht te trainen. met de juiste oefeningen en het juiste repertoire. Stemgebruik betreft een motorische vaardigheid. Zingen leer je dus door het te doen.
Effectief oefenen doe je KORT ®ELMATIG!
Welk doel je ook hebt voor het trainen van je stemgebruik: de frequentie is belangrijker dan de duur van je oefenroutine. Twee keer 10 minuten per dag je stem trainen of 3 uur per week? Ik zou ALTIJD voor de eerste kiezen. Ook al zing met de laatste optie langer!
Hier volgen 3 redenen waarom de frequentie van je oefenen belangrijker als dan de duur van de oefensessie:
Het brein leert beter
Dit geldt niet alleen voor zingen, maar voor leren in het algemeen! Studies hebben aangetoond dat we nieuwe vaardigheden beter vasthouden als we regelmatig een paar minuten studeren, in plaats van alles minder vaak in één lange sessie te proppen.
De kwaliteit is gemakkelijker te monitoren en te behouden
Met kortere sessies kun je je concentreren op de kwaliteit van de oefening. Niet elke oefening is hetzelfde. In feite, als het op zingen aankomt, als je niet nadenkt, is het gemakkelijk om terug te vallen in oude gewoonten en dan versterk je uiteindelijk de verkeerde patronen! Daarom is het zo belangrijk om gefocust te zijn wanneer je je stemgebruik traint met oefeningen - en kortere, frequentere sessies maken dit een stuk gemakkelijker.
Ook merk ik dat het veel vocalisten helpt om meer te oefenen door zichzelf te herinneren aan de regel dan frequentie belangrijk is dan de duur van de training. Het is gemakkelijker om dagelijks 10 tot 15 minuten vrij te maken om je stem gericht te trainen, dan je zorgen te maken over het structureren en blokkeren van tijd voor een enorme oefensessie.
Het voorkomt vermoeidheid van de stem
Wekenlang niet zingen en dan in eens sessie van 3 uur kan vermoeidheid, of erger nog voor overbelasting, van je stemplooien zorgen. Deze overbelasting kan leiden tot een zwelling van het weefsel van de stemplooien.
Onze stemplooien en de spieren rond ons spraakkanaal zijn net als elk ander deel van ons lichaam, ze kunnen worden getraind om 'in vorm' te komen door langzaam een gezonde techniek en regelmatig stemgebruik op te bouwen. Wanneer je wilt beginnen met hardlopen start je ook eerst met een kilometer hardlopen en niet direct met een volledige marathon - geef je stem dezelfde aandacht!
3. Intentie: weet waarvoor je traint
Het durven doen zorgt dat je een oprecht beroep doet op je kunnen. De wil om beter te willen worden als vocalist zorgt ervoor dat je je stem effectief gaat gebruiken. Oefen ook je creativiteit wanneer je je zangtechniek traint. Dit zorgt voor de juiste energie en zorgt ervoor dat je lichaam in synergie gaat werken.
Even geen specifieke focus op een bepaalde klankkleur, spiergroep (ademsteun), inspanning of wat dan ook! Improviseer en focus ook het maken emotionele keuzes. Erop vertrouwende dat je kennis je kunde heeft vergroot omdat dit is gebleken tijdens repetities, lessen en opnames. Neem dus altijd je lessen op om over voldoende recente input te kunnen beschikken!
Durven, loslaten hoe het klinkt en vertrouwen op hoe het voelt. Voelt het goed, maar klinkt het misschien wat raar voor jezelf? Top! Now we’re talking… uhm, singing! Leer te zingen door op gevoel te zingen en niet op gehoor. We horen onszelf immers niet zo nauwkeurig! Meer hierover lees je in het artikel 'Hoe het komt dat je eigen stem voor jou anders klinkt'.
Voelt het geknepen en inspannend op je keel? Waarschijnlijk klinkt het dan ook zo. Terug naar de tekentafel en op zoek gaan waar het aan schort. Hoe kun je jouw kennis vergroten zodat je kunde toeneemt?
Niet de adem maar de intentie stuurt de stem
Wat ons stemgebruik echt stuurt is niet onze adem, maar de juiste intentie. Zonder een oprechte intentie wordt onze adem sowieso niet optimaal aangestuurd. Zodra je weet wie je bent en wat je zingt, volgt de adem vanzelf wanneer deze effectief is getraind.
De timing kan niet helemaal kloppen, de zuiverheid kan wat verbetering gebruiken en toch kunnen we als luisteraar kippenvel krijgen. Zonder (de juiste) intentie doen je kennis over de stem en je technische vaardigheden (kunde) er niet zozeer toe, want je performance komt niet aan. Er ontstaat geen magische verbinding met het publiek.
De juiste synergie
Heb je een intentie om te communiceren? Neemt het feit dat je je druk maakt om je omgeving, of om je stem, het over van de intentie?
Intentie zorgt ook voor de juiste synergie in het lichaam. Ook al is het goed om aan aparte onderdelen van je stemgebruik te werken, zoals bijvoorbeeld je houding, je borststem, het kan soms leiden tot een opstapeling van verschillende lossen onderdelen. Alsof je aan al deze onderdelen moet denken terwijl je zingt om goed te kunnen zingen.
Best overweldigend, toch? Intentie, wat het maken van emotionele keuzes en de drang om te communiceren omvat, verbindt deze factoren tot één beeld voor jezelf en één geheel voor je publiek. Aan de ene kant kan dit betekenen dat een vocalist vrij is van het gericht toepassen van hun techniek terwijl hun intentie solide is. Ze zijn zelfbewust binnen de song en brengen deze oprecht over. Dit resulteert in een te gekke performance.
Aan de andere kan een vocalist in de problemen komen wanneer de intentie niet oprecht is. Bijvoorbeeld wanneer een vocalist de intentie heeft om veel inspannning te leveren. Deze intentie overstuurt je gehele lichaam en geen ademoefening kan het hier tegen opnemen. Een bewustwording van de intentie moet er eerst zijn om een aanpassing qua stemgebruik te kunnen maken!
Door te visualiseren voed je jouw intentie!
Het is gemakkelijk om dan te zeggen 'maak je geen zorgen', maar laat het duidelijk zijn dat hoe meer je je zorgen maakt, hoe minder de bedoeling is om je stem te helpen coördineren. Geef in dit geval prioriteit aan het loskomen van een angst-mentaliteit boven het werken aan zangtechniek. Je stem zal je dankbaar zijn, en dat geldt ook voor het publiek! Een goede tool om (podium)angst tegen te gaan is visualiseren.
Oefen alsof je op het podium staat! Het brein ziet geen verschil tussen een feitelijke performance en een performance die we levendig gevisualiseerd hebben. Door effectief te visualiseren creëer je een 'herinnering' van je performance op het podium waar je uiteindelijk gaat performen. Je bent er al geweest en het brein registreert dit als een herinnering.
Je maakt het levendig door elementen uit te nodigen die je jouw performance nog meer doen laten voelen. Je voelt bijvoorbeeld de warmte van de spotlight tijdens je visualisatie. Doordat je al op het podium bent 'geweest' is er sprake van een mate van herkenbaarheid en zul je merken dat zenuwen veel minder grip krijgen. Je kunt je visualisatie versterken door vooraf visuele informatie in te winnen over de locatie waar je gaat optreden.
Samenvattend
Hoe je het beste effectief kunt oefenen verschilt per persoon en zal ook per persoon niet altijd hetzelfde blijven! We groeien als persoon, worden beïnvloedt door factoren die onze houding beïnvloeden (meer thuis werken bijvoorbeeld ipv werken op een kantoor), ons dieet en onze algehele mindset, etc.
Dit zorgt ervoor dat oefeningen die je stemgebruik nu effectief verder ontwikkelen op termijn uitgewerkt zijn, of zelfs verdere ontwikkeling kunnen remmen. Oefenen doe je dus het best aan de hand van de meest recente opnames van je lessen en oefensessies! Oudere opnames zijn te gek om te progressie nog meer in beeld te kunnen krijgen voor jezelf.
Wil jij graag op korte termijn stappen zitten in het verbeteren van jou stemgebruik? We helpen je hier graag bij. Door te weten wat op korte termijn de verbeterpunten zijn om je stem nog beter tot zijn recht te laten komen kun je zo gericht mogelijk zelf verder oefenen. Een aanpak die niet alleen effectief is, maar ook nog eens motiveert!
Tot slot
Deze veranderingen meemaken is één van de factoren die mijn werk als zangcoach zo mooi maken. Het zien gebeuren dat iemand van nul naar 100 gaat in drie seconden is fascinerend. Iedereen heeft verschillende redenen om zijn stem te trainen. Hoe we onze stem trainen verschilt dus ook per stem. Dit is ook de reden waarom ik vanuit alle methodes streef te werken. Meer hierover lees je in het artikel 'Werk met meer dan 1 zangmethode!'.
Moeilijk gaat effectief oefenen niet zijn. Voor sommigen misschien wat minder makkelijk omdat de technische uitdagingen, en hoe deze effectief te oefenen, net iets te ver buiten hun comfort zone ligt. Er komt tijdens het oefenen en in de lessen wel eens een gek geluid en een gekke bek voorbij. :P
Door ook de juiste vragen te stellen tijdens je lessen komen we samen tot een oefenroutine die jou de tools geeft om alsnog gemotiveerd te blijven en zo gericht mogelijk te kunnen oefenen! Heb je nu een vraag over hoe jij het meest effectief je stemgebruik kunt oefenen? Je stelt ze eenvoudig via het online contactformulier op deze site. We horen graag van je.
Afspraken plan je gemakkelijk in via onze online agenda. Onze diensten zijn ook online te volgen via Skype, FaceTime, Google Meet, etc. Je kunt je voorkeur gemakkelijk aan geven in ons online boekingssysteem. Tot snel!